Φραγκοκάστελο-Σφακιά-Ασκύφου-Βάμος

Η διαδρομή διασχίζει τα επιβλητικότερα τοπία των Σφακίων δίνοντας πολλές εναλλακτικές για παράλληλες πεζοπορικές διαδρομές. Περνάει από πολλά ιστορικά μέρη και αξιοθέατα για να καταλήξει στην περιοχή του Αποκόρωνα. 

Πρόκειται ουσιαστικά για την αποτύπωση ενός βασικού άξονα εξερεύνησης της ευρύτερης περιοχής. Για να την απολαύσετε, λόγω του πλήθους των σημείων ενδιαφέροντος αλλά και του έντονου ανάγλυφου, επιβάλλεται να την κάνετε τμηματικά.

Φραγκοκάστελο-Χώρα Σφακίων-Ανώπολη-Αράδαινα

Ξεκινάμε την πορεία μας από το Φραγκοκάστελο, το ενετικό φρούριο του 14ου αιώνα που βάφτηκε με αίμα στη μάχη του 1828, ανάμεσα στους οπλαρχηγούς που είχαν οχυρωθεί εδώ και τους Τούρκους. Σε αυτή τη μάχη καταστράφηκαν και οι πύργοι του Κάστρου.

Το Φραγκοκάστελο έχει συνδεθεί και με τον τοπικό θρύλο των Δροσουλιτών, ενός φαινομένου αντικατοπτρισμού το οποίο όμως λαμβάνει χώρα κάτω από πολύ συγκεκριμένες συνθήκες.

Αφήνοντας πίσω μας το Φραγκοκάστελο συνεχίζουμε δυτικά προς τη Χώρα Σφακίων με τα χαρακτηριστικά παραδοσιακά σπίτια σκαρφαλωμένα στην πλαγιά των Λευκών Ορέων.

Η Χώρα Σφακίων μπορεί να αποτελέσει βάση εξερεύνησης όλης της περιοχής των Σφακίων. Συνδέεται με πλοία με το γραφικό Λουτρό, τη Γαύδο, την Αγία Ρουμέλη και την Παλαιόχωρα.   Για τους λάτρεις της πεζοπορίας, από την περιοχή περνάει το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 και μάλιστα κάποιες από τις πιο όμορφες διαδρομές του. Επίσης στην γύρω περιοχή υπάρχουν πολλές όμορφες και παρθένες παραλίες. 

Από την Χώρα Σφακίων παίρνουμε τον φιδογυριστό ανηφορικό δρόμο που ελίσσεται κυριολεκτικά στη γυμνή και τραχιά πλαγιά του βουνού. Μέσα σε λίγα χιλιόμετρα ήδη βρισκόμαστε σε μεγάλο υψόμετρο απολαμβάνοντας τη θέα στη Χώρα Σφακίων, τα γύρω παράλια και τη Γαύδο από ψηλά. 

Στη συνέχεια το τοπίο αλλάζει, επικρατούν τα πεύκα και η πέτρα, ώσπου οδηγούμαστε στο οροπέδιο της Ανώπολης. Μπορούμε να κάνουμε μια στάση στην Ανώπολη η οποία είναι χτισμένη στη θέση της ομώνυμης αρχαίας πόλης, μια από τις αυτόνομες αρχαίες πόλεις της Κρήτης που διέθεταν δικό τους νόμισμα. Η Ανώπολη είναι γενέτειρα του Δασκαλογιάννη που υποκίνησε την επανάσταση του 1770. Η προτομή του βρίσκεται στην πλατεία του χωριού.

Στάση για σφακιανές πίτες αλλά και για να δούμε τη θέα από το λόφο της Αγίας Αικατερίνης όπου διατηρείται τμήμα των κυκλώπειων τειχών της πόλης. 

Η θέα φτάνει μέχρι κάτω στον κόλπο του Λουτρού που ήταν άλλωστε το επίνειο της αρχαίας Ανώπολης. Συνεχίζοντας πιο δυτικά, βρισκόμαστε στο χείλος του φαραγγιού της Αράδαινας.

Πληροφοριακά, η κατάβαση του φαραγγιού απαιτεί 2.5 με 3 ώρες και καταλήγει στην ερημική παραλία Μάρμαρα. Από εκεί υπάρχει η δυνατότητα επιπλέον πεζοπορίας μέχρι τη Χώρα Σφακίων (1,5 ώρα) ή ως το Λουτρό (περίπου 1 ώρα).

Το γραφικό ψαροχώρι του Λουτρού εξάλλου μπορεί να αποτελέσει από μόνο του προορισμό διακοπών για όσους αποζητούν ησυχία και ξεκούραση. Δεν συνδέεται με οδικό δίκτυο παρά μόνο με πλοία για Σφακιά, Αγία Ρούμελη, Παλαιόχωρα και Σούγια, ενώ με βάρκες φτάνει κανείς στις γύρω παρθένες παραλίες.

Η σιδερένια γέφυρα Bailey περνάει πάνω από το επιβλητικό φαράγγι και προσφέρει τη δυνατότητα για bungee jumping σε ύψος 138 μ.  

Περνάμε απέναντι για να επισκεφτούμε τον βυζαντινό ναό του Μιχαήλ Αρχαγγέλου, προστάτη των Σφακιανών, και το εγκαταλελειμμένο χωριό της Αράδαινας.

Συνεχίζοντας οδικώς τη διαδρομή μας ακόμα παραπέρα φτάνουμε στον μικρό οικισμό του Άη Γιάννη που βρίσκεται χαμένος στην άγριας ομορφιάς πλαγιά των Λευκών ορέων.

Στη συνέχεια παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής για τη Χώρα Σφακίων. Από εδώ μπορούμε να ακολουθήσουμε το δεύτερο τμήμα της διαδρομής που διασχίζει τα Σφακιά για να καταλήξει στην περιοχή του Αποκόρωνα. 

Χώρα Σφακίων-Οροπέδιο Ασκύφου-Βάμος

Αφήνοντας πίσω μας τη Χώρα Σφακίων παίρνουμε τον δρόμο προς τα ανατολικά ανηφορίζοντας μέχρι τη διασταύρωση που οδηγεί δεξιά προς Φραγκοκάστελο. Εμείς συνεχίζουμε ευθεία και ακολουθούμε βόρεια την επαρχιακή οδό για Χανιά. Καθώς ανεβαίνουμε στην ολοένα και πιο απόκρημνη πλαγιά του βουνού, μας αποκαλύπτεται μια θέα εντυπωσιακή που φτάνει μέχρι τη Γαύδο. Σταδιακά το γυμνό τοπίο γίνεται όλο και πιο πράσινο καθώς στην ουσία κινούμαστε παράλληλα με το επιβλητικό φαράγγι της Ίμπρου.

Πρόκειται για ένα από τα βαθύτερα και πιο στενά φαράγγια της Κρήτης με μήκος μονοπατιού περίπου 5 χλμ. Αν θέλετε να το διασχίσετε, η είσοδος του βρίσκεται λίγο νοτιότερα του ομώνυμου χωριού και η διαδρομή, που θα σας πάρει περίπου 3 ώρες και είναι αρκετά βατή, καταλήγει στο χωριό Κομιτάδες.  

Περνώντας το χωριό της Ίμβρου στο μικρό οροπέδιο, η ανηφορική πορεία συνεχίζεται και επιτέλους ανοίγεται μπροστά μας το οροπέδιο του Ασκύφου στα 726 μέτρα υψόμετρο. Το οροπέδιο κατοικείται και καλλιεργείται από πολύ παλιά.

Παράγει εξαιρετικής ποικιλίας τοπικά προϊόντα και στις παραδοσιακές ταβέρνες του μπορούμε να γευτούμε τις φημισμένες Σφακιανές πίτες. 

Kατά την τουρκοκρατία η περιοχή του οροπεδίου γίνεται θέατρο αιματηρών συγκρούσεων επαναστατών και εδώ συνήλθε η Γενική Συνέλευση των Κρητών που κήρυξε την ένωση με την Ελλάδα, κατά τη διάρκεια της αποτυχημένης επανάστασης του 1866.

Μετά το Ασκύφου κατηφορίζοντας τις βόρειες πλαγιές των Λευκών Ορέων με κατεύθυνση την ιστορική πρωτεύουσα του Αποκόρωνα, το Βάμο, κάνουμε μια στάση στο, πνιγμένο από το πράσινο, χωριό Βρύσσες. Εδώ υπάρχουν πολλά τρεχούμενα νερά, αφού το χωριό διασχίζουν τρία ποτάμια και διάφορα ρυάκια, καθώς και ταβέρνες κάτω από τη σκιά των πλατάνων.

Από τις Βρύσσες διασχίζουμε το όμορφο, λοφώδες αγροτικό τοπίο μέχρι το Βάμο, ένα από τα σημαντικότερα αγροτουριστικά κέντρα της Κρήτης, με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική να κυριαρχεί.

Με αφετηρία το Βάμο μπορούμε να γνωρίσουμε την περιοχή του Αποκόρωνα όπου η φύση είναι πολύ πιο ήπια από αυτή των Σφακίων. 

Αξίζει να επισκεφτούμε τα παραδοσιακά χωριά Γαβαλοχώρι, Φρε, Βαφέ και την εκπληκτική φύση της κοιλάδας των Αρμένων με τους μικρούς παραδοσιακούς οικισμούς. Στον Αποκόρωνα επίσης βρίσκεται η μοναδική φυσική λίμνη της Κρήτης, η λίμνη Κουρνά, ο τουριστικός παραθαλάσσιος οικισμός της Γεωργιούπολης αλλά και η αρχαία πόλη Άπτερα, μία από τις σημαντικότερες πόλεις κράτη της δυτικής Κρήτης.