16°C
Στη βόρεια είσοδο του κόλπου της Ελούντας, σε στρατηγική θέση για τον έλεγχο του φυσικού λιμανιού της, βρίσκεται το μικρό νησί-φρούριο Σπιναλόγκα. Στη θέση του ισχυρού φρουρίου που βλέπουμε σήμερα, προϋπήρχε αρχαίο το οποίο προστάτευε το λιμάνι της αρχαίας Ολούντας.
Τα λείψανά του είχαν δει και καταγράψει περιηγητές κατά τον 16ο αι. μ.Χ., πριν χτιστεί το ενετικό φρούριο (1579-1586 μ.Χ.) που βλέπουμε σήμερα.
Η αρχαία ονομασία του νησιού ήταν Καλυδών, αλλά μετά την κατάληψη του από τους Ενετούς ονομάστηκε “spina lunga” το οποίο στα λατινικά σημαίνει «μακρύ αγκάθι». Με παράφραση προέκυψε το όνομα Σπιναλόγκα.
Η Σπιναλόγκα, μαζί με τα φρούρια της Σούδας και της Γραμβούσας στη Δυτική Κρήτη, ήταν απόρθητα και παρέμειναν σε ενετικά χέρια για πολλά χρόνια μετά τη κατάκτηση της Κρήτης από τους Οθωμανούς.
Σε αυτήν, τα χρόνια του κρητικού πολέμου (1645-1669) αλλά και μέχρι τη πτώση της, κατέφυγαν πολλοί κρητικοί πρόσφυγες και επαναστάτες, οι οποίοι τη χρησιμοποίησαν σαν ορμητήριο για τις επιθέσεις τους στους κατακτητές.
Παραδόθηκε στους Οθωμανούς με συνθήκη 50 χρόνια μετά την άλωση του Χάνδακα, το 1715. Κατά τη Οθωμανική Περίοδο στη Σπιναλόγκα διαμορφώθηκε σταδιακά οικισμός, αμιγώς Οθωμανικός.
Εκεί έβρισκαν ασφαλές καταφύγιο οθωμανικές οικογένειες οι οποίες φοβόντουσαν τα αντίποινα των χριστιανών.
Μετά την αποχώρηση των Οθωμανών γράφτηκε το τελευταίο, αλλά ίσως πιο οδυνηρό, κεφάλαιο της ζωής του μικρού νησιού. Μέχρι και τη περίοδο της Οθωμανικής Περιόδου οι χανσενικοί, οι λεπροί όπως ονομάζονταν τότε, ήταν ελεύθεροι και διέμεναν κυρίως στις εισόδους των μεγάλων πόλεων όπου περίμεναν την ελεημοσύνη των κατοίκων ή των επισκεπτών. Από το 1904 όμως και μέχρι το 1957 η Σπιναλόγκα μετατράπηκε σε λεπροκομείο στο οποίο ζούσαν έγκλειστοι οι πάσχοντες από τη νόσο του Χάνσεν.
Η δύσκολη ζωή τους στο μικρό και άγονο νησάκι και ο αποκλεισμός τους, φόρτισε το χώρο συναισθηματικά και τον μετέτρεψε στη συνείδηση του κόσμου σε τόπο μαρτυρίου και ιστορικής μνήμης.
Σήμερα τη Σπιναλόγκα μπορεί να την επισκεφτεί κανείς με καραβάκι από τον Α. Νικόλαο, την Ελούντα και τη Πλάκα.
Το ενετικό φρούριο σώζεται σε καλή κατάσταση. Διαθέτει δύο οχυρωμένες ζώνες προστασίας. Η πρώτη, χαμηλά, ακολουθεί την ακτογραμμή ενώ η δεύτερη ακολουθεί τους βράχους της κορυφογραμμής.
Ξεχωρίζουν οι δύο ισχυρότεροι προμαχώνες του φρουρίου, σε σχήμα ημισελίνου, που με τα κανόνια τους προστάτευαν το λιμάνι της Ελούντας.
Επίσης σώζονται οι θολωτές δεξαμενές, το κτίριο της φρουράς, η πυριτιδαποθήκη και ο ναός του Α. Νικολάου από τη περίοδο της ενετοκρατίας καθώς και πολλά κτίρια του οθωμανικού οικισμού και οι εγκαταστάσεις του λεπροκομείου.
Αρχιτεκτονική, Κάστρο, Οχυρώσεις
Ανοιχτός-Καλά διατηρημένος
Ενετική Περίοδος, Κρητική Πολιτεία, Νεότερη Εποχή, Οθωμανική περίοδος
Σπίνα Λόγκα
Το Rural Greece είναι μια διαδικτυακή πύλη που συνδέει ταξιδιώτες με μοναδικούς προορισμούς και τοπικές επιχειρήσεις της υπαίθρου, προσφέροντας αυθεντικές εμπειρίες μέσα από δραστηριότητες που αναδεικνύουν τη φύση, τις παραδόσεις και τον πολιτισμό.
Για το Rural Greece η προσβασιμότητα είναι θεμελιώδης για την ενίσχυση της τουριστικής εμπειρίας χωρίς αποκλεισμούς. Ακολουθώντας τις αρχές της συμπερίληψης και της ισότητας, το Δίκτυο Τουρισμού Υπαίθρου epaithros και οι επιχειρήσεις-μέλη του εργάζονται συνεχώς για την ενίσχυση των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών, διασφαλίζοντας ότι όλοι οι επισκέπτες, έχουν την ευκαιρία να βιώσουν την αυθεντική ομορφιά της ελληνικής υπαίθρου.
Η αειφορία στον τουρισμό αναφέρεται σε έναν τρόπο ανάπτυξης του τουρισμού που σέβεται και προστατεύει το περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει την τοπική οικονομία και διαφυλάσσει τις πολιτιστικές παραδόσεις. Στόχος του βιώσιμου τουρισμού είναι να προσφέρει μοναδικές και αυθεντικές εμπειρίες στους επισκέπτες, χωρίς να επιβαρύνει το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι οι τοπικές κοινότητες επωφελούνται από την τουριστική δραστηριότητα.
Αυτός ο τύπος τουρισμού βασίζεται σε τρεις πυλώνες:
Με την αειφορία στον τουρισμό, οι επισκέπτες μπορούν να ζήσουν αυθεντικές εμπειρίες, γνωρίζοντας ότι ο αντίκτυπος του τουρισμού στην περιοχή είναι θετικός και διαρκής για τις μελλοντικές γενιές.
Για το Rural Greece η τοπικότητα αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την ανάπτυξη του βιώσιμου τουρισμού, καθώς προάγει την ισχυρή σύνδεση του τουριστικού προϊόντος με την τοπική κοινωνία, οικονομία και πολιτισμό. Μέσω της τοπικότητας, οι επισκέπτες αποκτούν την ευκαιρία να εξερευνήσουν αυθεντικά στοιχεία του προορισμού, όπως τα τοπικά προϊόντα, τις παραδόσεις και την κουλτούρα της περιοχής. Αυτό όχι μόνο ενισχύει την τοπική οικονομία, αλλά βοηθά και στη διατήρηση και ενίσχυση των τοπικών επιχειρήσεων, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και υποστηρίζοντας την ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων.
Επιπλέον, η τοπικότητα συμβάλλει στη βιωσιμότητα του τουριστικού τομέα, καθώς μειώνει τη χρήση πόρων από άλλες περιοχές και ενθαρρύνει τη χρήση τοπικών αγαθών και υπηρεσιών, περιορίζοντας το οικολογικό αποτύπωμα των τουριστικών δραστηριοτήτων. Έτσι, η ενσωμάτωση της τοπικότητας στις τουριστικές πρακτικές ενισχύει τη συνείδηση της αειφορίας, τόσο στους επισκέπτες όσο και στις τοπικές επιχειρήσεις, δημιουργώντας έναν πιο υπεύθυνο και αειφόρο τουριστικό προορισμό.