Παλιά πόλη Χανίων

Η Παλιά Πόλη είναι η ενσάρκωση της μακραίωνης ιστορίας των Χανίων: στα γραφικά στενά της ο επισκέπτης θα συναντήσει τα σημάδια όλων των πολιτισμών που πέρασαν από εδώ. Μνημεία και αντιπροσωπευτικά δείγματα αρχιτεκτονικής (ενετική, οθωμανική, νεοκλασική), παλιές συνοικίες, ιστορικές γωνιές και πολύ χρώμα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που πολλοί την χαρακτηρίζουν «Βενετία της Ανατολής».

Η παλιά πόλη των Χανίων που άλλοτε περικλειόταν από τα τείχη της πόλης (σήμερα σώζονται μόνο τμήματα αυτών), περιλαμβάνει τις συνοικίες του Τοπανά (Τοπ Χανά), της Σπλάντζιας, το Καστέλι, το Σαντριβάνι και την Οβραϊκή συνοικία, ενώ αναπτύσσεται πίσω από το ενετικό λιμάνι.

Το Καστέλι, το οποίο είναι χτισμένο σε λόφο, είναι η αρχαιότερη συνοικία της πόλης: Κατοικείται από τη νεολιθική εποχή και βρίσκεται στο κέντρο της παλιάς πόλης.

Ανατολικά του, η Σπλάντζια, είναι η παλιά μουσουλμανική συνοικία. Εδώ βρισκόταν το κεντρικό τζαμί της πόλης επί τουρκοκρατίας, στον χώρο του Άγιου Νικόλαου. Ο ναός χτίστηκε κάπου στα 1320 ως μοναστήρι του τάγματος των Δομινικανών. Οι Οθωμανοί κατά τη μετατροπή του σε τζαμί (Χιουνκάρ Τζαμισί, δηλαδή τζαμί του Αυτοκράτορα) πρόσθεσαν τον μιναρέ. Στην πλατεία της Σπλάντζιας υπάρχει ακόμα ο πλάτανος που κρέμασαν οι Οθωμανοί τον δεσπότη Μελχισεδέκ Δεσποτάκη, αλλά και ο βενετσιάνικος ναός του St. Rocco, προστάτη κατά της πανούκλας, ενώ προς τη μεριά της θάλασσας συναντά κανείς τα νεώρια και το Μεγάλο Αρσενάλι.

Από τα γραφικά στενά της Σπλάντζιας, στα πλακόστρωτα του Τοπανά, της αρχοντικής χριστιανικής γειτονιάς, με την εντυπωσιακή αρχιτεκτονική: παντού ξεπροβάλλουν ενετικά αρχοντικά με περίτεχνες προσόψεις και κτίρια οθωμανικής αρχιτεκτονικής με εντυπωσιακά σαχνίσια.

Στην εξίσου όμορφη Οβραϊκή συνοικία υπάρχει ακόμα η συναγωγή του Kehal Hayyim, η μόνη που διασώζεται στα Χανιά, αλλά και το Αρχαιολογικό Μουσείο που στεγάζεται στο ναό του San Francesco. Κεντρικός δρόμος είναι η Κονδυλάκη στην οποία υπήρχαν τα σπίτια των επιφανών Εβραίων των Χανίων.

Το Σαντριβάνι ονομάστηκε έτσι από Στην πλατεία Σαντριβανίου (Ελ. Βενιζέλου) έδιναν ανέκαθεν τα ραντεβού τους οι Χανιώτες. Εδώ μάλιστα εκφωνούσε τους λόγους του ο Ελευθέριος Βενιζέλος – γι’ αυτό πήρε το όνομα του μετά τον θάνατο του. Σήμερα η πλατεία παραμένει τόπος συνάντησης αλλά και η τουριστική καρδιά της πόλης.

Η παλιά πόλη των Χανίων αλλάζει χρώματα και ήχους μέσα στην διάρκεια της μέρας και ποζάρει ακούραστα στους χιλιάδες φωτογραφικού φακούς των επισκεπτών. Τα ενετικά και τα οθωμανικά μνημεία, τα νεοκλασικά κτίρια, τα στενά δρομάκια με τα ανθισμένα μπαλκόνια, τα «μαχαιράδικα» και τα «στιβανάδικα», το απέραντο σουλάτσο ντόπιων και επισκεπτών στο ενετικό λιμάνι, τα πολύχρωμα εστιατόρια και τα καφέ, όλα συνθέτουν άπειρες εικόνες μιας πόλης ιστορικής και όμως τόσο ζωντανής.